تشنج (Seizure) رفتار یا حرکات غیر طبیعی است که در نتیجه فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز رخ میدهد. تشنج میتواند نشانه های “صرع” باشد. اما هر کسی که تشنج میکند دچار صرع نیست بلکه تنها برخی اختلالات با تشنجهای مکرر همراه هستند.
- تشنجهای غیر صرعی (Non-epileptic seizures) که pseudoseizure نیز نامیده میشود، با فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز همراه است و ممکن است در نتیجه مشکلات روانشناختی یا استرس اتفاق بیفتد. اما تشنجهای غیر صرعی شبیه به تشنجهای واقعی هستند به همین علت تفکیک این دو از هم دشوار است. نوار مغزی و عدم پاسخ به داروهای ضد صرع دو موردی هستند که نشان میدهند تشنج صرعی است یا نه. انواع غیر صرعی تشنج ممکن است با داروهای روان پریشی یا روان درمانی برطرف شوند.
- تشنج برانگیخته (Provoked seizure) که به آن تشنج حاد علامت دار هم گفته میشود، ممکن است در نتیجه ضربه و جراحت، افت قند خون، افت سدیم خون، تب بالا یا سوء استعمال الکل یا دارو و مواد اتفاق بیفتد. تشنجهای ناشی از تب ممکن است در شیرخوارگی تجربه شوند اما معمولا تا سن شش سالگی برطرف میشوند. پس از ارزیابی دقیق بیمار برای بررسی خطر بروز مجدد تشنج، در صورتی که به نظر برسد تنها یک تشنج روی داده و دیگر رخ نمیدهد نیازی به درمان نیست.
- اختلال تشنج – یک اصطلاح کلی برای توصیف هر وضعیتی است که در آن تشنجها ممکن است یک علامت باشند. اختلال تشنج اصطلاح کلی است که اغلب به جای صرع استفاده میشود.
چه افرادی دچار صرع میشوند؟
صرع ( Epilepsy) یک وضعیت نسبتا شایع است که در 0.5% تا 1% از مردم اتفاق می افتد.
چه عواملی منجر به صرع میشوند؟
صرع در نتیجه فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز ایجاد میشود. سلولهای مغز با ارسال سیگنالهای الکتریکی با الگوی منظم و مشخص، با هم ارتباط برقرار میکنند. در صرع این سیگنالها به شکل غیر طبیعی در آمده و منجر به طوفان الکتریکی میشوند که تشنج ایجاد میکند. این طوفانهای الکتریکی ممکن است در بخشی از مغز شروع شود و یا تمامی معز را در بر بگیرد.
انواع صرع
بیماران صرع ممکن است بیش از یک نوع تشنج را تجربه کنند. علت این است که تشنج تنها یک علامت است بنابراین باید متخصص مغز و اعصاب نوع صرع شما را تشخیص بدهد نه فقط نوع تشنج را.
درمان صرع
اکثریت تشنجهای صرعی با دارو درمانی کنترل میشوند. رژیم غذایی نیز میتوان همراه با دارو، به کار گرفت. در بخری موارد که در آن دارو و برنامه غذایی موثر نبوده اند، عمل جراحی ممکن است استفاده شود. نوع درمان تجویز شده به چند فاکتور بستگی دارد از جمله شدت و دفعات تشنجها و همچنین سن، سلامت عمومی و سابقه پزشکی بیمار. تشخیص دقیق نوع صرع نیز برای تعیین نوع درمان، حیاتی است.
چگونه با صرع زندگی کنیم؟
درمان رواشناختی، اجتماعی و آموزشی همگی بخشی از برنامه درمانی صرع هستند. مهمترین قدمی که میتوانید کمک بردارید، این است که برای دریافت کمک و غلبه بر صرع، اقدام کنید. صرع با ترکیبی از درمانهای پزشکی، روانشناختی و حمایتهای آموزشی بهتر مدیریت میشود. اگر در تحصیل، کار یا روابط خود دچار مشکل هستید از نهادهای حمایتی کمک بگیرید.
اقدام به موقع برای درمان صرع شما را قادر میسازد تاثیرات صرع را بهتر درک کنید و بتوانید با آن کنار بیاید. یادگیری مدیریت استرس به حفظ نگرش مثبت و روحیه خوب در زندگی کمک میکند.
