بهداشت دهان و دندان که شامل عاداتی مانند دو بار مسواک زدن در روز و معاینات دندانپزشکی منظم است، برای سالم نگهداشتن دندان ها ولثه لازم است.
با این حال سلامت دهان و دندان بسشتر در مورد پوسیدگی ها و بیماری های لثه است. تحقیقات مشخص کرده است که بین سلامت دهان یک شخص و سلامت کلی او ارتباط وجود دارد. کارشناسان مشکلات بهداشت دهان و دندان را یک بار سلامت جهانی در نظر می گیرند.
درمان نکردن پوسیدگی دندان یا مشکلات لثه موجب ایجاد درد، کاهش اعتماد به نفس و از دست دادن دندان می شود. این موضوع منجر به سوء تغذیه، مشکلات گفتاری و سایر چالش ها در محل کار، مدرسه یا زندگی فرد می شود.
مردم با انجام مراقبت های درست دندانی در خانه و مطب می توانند از این مشکلات پیشگیری کنند. در ادامه برخی از بهترین عملکرد هایی که می تواند باعث شود لثه و دندان های سالمی داشته باشید آمده است.
1. دندان های خود را بطور مرتب مسواک بزنید و البته نه به شدت
اکثر مردم می دانند که دو بار در روز مسواک زدن دندان ها یکی از مهمترین کارها برای از بین بردن پلاک، باکتری ها و تمیز نگهداشتن دندان ها است. البته مسواک زدن در صورتی موثر خواهد بود که تکنیک درست استفاده شود.
مسواک زدن باید با استفاده از حرکات دایره ای کوچک انجام شود و جلو، عقب و بالای هر دندان مسواک زده شود. این کار حدود 2 تا 3 دقیقه طول می کشد. البته باید از حرکات عقب جلویی اره ای خودداری کرد.
مسواک زدن سخت یا استفاده از مسواک سفت می تواند باعث آسیب رسیدن به مینای دندان شود و ممکن است باعث حساسیت دندان، آسیب همیشگی به مینای و فرسایش لثه شود.
پیشنهاد می شود مسواک زدن با مسواکی نرم انجام شود. همچنین افراد باید هر سه ماه یکبار یا وقتی که انتهای پرز های مسواک آن ها در حال فرسوده شدن است، آن را تعویض کنند.
2. از فلوراید استفاده کنید.
فلوراید از عنصری در طبیعت به نام فلوئور به دست می آید. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که فلوراید به جلوگیری از پوسیدگی کمک می کند و از اجزای رایج مورد استفاده در خمیر دندان و دهانشویه ها است.
البته برخی از محصولات دندانی فلوراید دار نیستند و برخی از افراد از محصولات دارای فلوراید استفاده نمی کنند.
شواهد نشان می دهد حتی اگر فرد از دندان های خود به خوبی مراقبت کند، کمبود فلورائد می تواند موجب پوسیدگی دندان شود. بررسی جدیدی نشان داده است در صورت عدم مصرف فلوراید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مانع ایجاد پوسیدگی نمی شوند.
در ایالات متحده فلوراید به منابع آب اضافه می شود. سازمان هایی مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO)، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، و انجمن دندانپزشکی آمریک(ADA)، این کار را توصیه می کنند.
3. روزی یکبار نخ دندان بکشید
نخ دندان کشیدن می تواند پلاک و باکتری ها را از بین دندان ها، جایی که مسواک به آن دسترسی ندارد، خارج می کند. همچنین با خارج کردن باقیمانده مواد غذایی از بین دندان ها به جلوگیری از بوی بد دهان کمک می کند.
هر چند مطالعات طولانی مدتی مبنی بر مفید بودن استفاده از نخ دندان وجود ندارد اما باز هم ADA آن را توصیه می کند.
بیشتر متخصصان بهداشت دهان می گویند قبل از اینکه حرکات بالا پایین را بر روی دندان انجام دهیم نخ دندان را تا انتها به سمت پایین فشار دهید تا به لثه برسد. مهم است که از فشردن نخ دندان به بالا و پایین در بین دندان ها خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث ایجاد درد شده و پلاک را به طور مؤثری از بین نبرد.
4. دندانپزشک خود را ملاقات کنید
متخصصان توصیه می کنند که مردم برای معاینه هر 6 ماه یکبار دندانپزشک خود را ببینند. در معاینات منظم دندانپزشک دندان ها را تمیز کرده و پلاک و جرم سخت شده را از بین می برد.
دندانپزشک به بررسی علایم بصری پوسیدگی، بیماری لثه، سرطان دهان و مشکلات دیگر دهان می پردازد. گاهی ممکن است برای بررسی بیشتر پوسیدگی ها از تصویر برداری اشعه ایکس استفاده شود.
نتایج مطالعه ای جدید تایید کرده است که کودکان و نوجوانان برای کمک به جلوگیری از پوسیدگی باید هر 6 ماه به دندانپزشکی مراجعه کنند. به هر حال بزرگسالانی که هر روز مراقبت های دندانی را به خوبی انجام می دهند و با خطر کمتر مشکلات سلامت دهان روبرو هستند می توانند کمتر به دندانپزشکی مراجعه کنند. البته برای این نتیجه گیری نیاز به بررسی های بیشتری وجود دارد.
دندانپزشک می تواند در مورد تعداد مراجعات فرد در سال راهنمایی کند. تعداد دفعات مراجعه به سابقه سلامتی فرد، سن و سلامت کلی دندانی بستگی دارد. به هر حال هر کس متوجه تغییراتی در دهانش شد باید به دندانپزشک مراجعه کند.
5. سیگار نکشید.
سیگار کشیدن سیستم ایمنی بدن را به خطر می اندازد بطوریکه بدن نمی تواند بافت ها از جمله بافت های دهان را بهبود دهد. CDA سیگار کشیدن را به عنوان عامل خطر برای بیماری لثه می شناسد. درحالیکه ADA هشدار می دهد که در صورتی که فرد سیگار بکشد روند بهبودی پس از اقدام دنداپزشکی کند خواهد بود.
سیگار کشیدن همچنین بر ظاهر دندان ها اثر می گذارد و موجب زرد شدن دندان ها و زبان و بوی بد دهان می شود.
6. دهانشویه را در نظر داشته باشید
برخی تحقیقات نشان می دهد که بعضی از دهانشویه ها می توانند برای سلامت دهان مفید باشند. برای مثال در یک تحقیق مشخص شده است که دهانشویه حاوی کلرهگزیدین (یک ماده ضد باکتری) به کنترل پلاک و التهاب لثه کمک می کند. همچنین متا آنالیزی نشان داده است که دهانشویه هایی با روغن های خاص نیز موثر هستند.
7. مصرف غذاهای شیرین و نشاسته ای را محدود کنید
مصرف قند می تواند موجب پوسیدگی دندان ها شود. مطالعات نقش قابل توجه مصرف قند بر روی پیامد های نامطلوب دندان را نشان می دهد. در این بین آب نبات و دسرها مقصر های اصلی هستند و البته بسیاری از غذاهای فرآوری شده حاوی شکر افزوده هستند.
توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO) این است که افراد مصرف قند خود را به کمتر از 10 درصد کل کالری مصرفی روزانه خود کاهش دهند. کاهش این میزان به 5 درصد خطر پوسیدگی و سایر مشکلات دندانی را کاهش می دهد.
متخصصان همچنین می گویند که غذا های نشاسته ای مانند نان، کراکر، چیپس و پاستا می توانند موجب پوسیدگی دندان ها شوند. این غذا ها در دهان به قند های ساده ای تجزیه می شوند که باکتری هایی از آن ها تغذیه می کنند که تولید کننده اسید هستند. این اسید موجب پوسیدگی دندان می شود.
ADA توصیه می کند که به جای مصرف غذا های نشاسته ای بهتر است مقدار زیادی میوه و سبزیجات غنی از فیبر و نیز محصولات لبنی بدون شکر افزوده مصرف شود.
8. به جای نوشیدنی های شیرین آب بنوشید.
نوشیدنی های شیرین شده با شکر منبع شماره یک شکر افزوده در رژیم غذایی معمولی در ایالات متحده هستند. نوشیدن نوشابه، آبمیوه یا سایر نوشیدنی های شیرین می تواند منجر به افزایش خطر پوسیدگی دندان شود.
ADA نوشیدن آب یا چای شیرین نشده در طول روز و نوشیدنی های شیرین شده با قند را، در زمان مصرف غذا و در حجم کم توصیه می کند.
توصیه هایی برای بچه ها
دندان های شیری کودکان به اندازه دندان دائمی اهمیت دارند. دندان شیری به جویدن و صحبت کردن کودک کمک می کند. آن ها مکان دندان های دائمی آینده هستند.
اگر کودک دندان شیری را در اثر پوسیدگی از دست بدهد، این امر فضای دهان را به هم بریزد و رشد صحیح دندان های بزرگسالی را با مشکل روبرو می کند.
با در نظر گرفتن این موضوع، بهتر است مراقبت های دندانی خوب را برای کودکان شیرخواره معرفی کنیم. اقدامات زیر به سلامت دندان ها و لثه های کودک کمک می کند:
• لثه های کودک را حتی قبل از اینکه دندانی رشد کرده باشد هر روز با یک دستمال گرم و مرطوب تمیز کنید. این کار باعث حذف قند از لثه می شود و کودک را با احساس تمیز کردن دندان های خود آشنا می کند.
• نوزادان و کودکان نوپا نباید شیشه یا فنجان سیپی خود را به رختخواب ببرند. شیر و آب میوه قند هایی دارند که با باقی ماندن طولانی بر روی دندان می توانند باعث پوسیدگی آن شوند.
• با نزدیک شدن به یک سالگی کودک، او را به نوشیدن با فنجان عادت دهید و هدفتان این باشد که تا یک سالگی استفاده از بطری را متوقف کرده باشد.
• به کودکان نوپا اجازه دهید تا بین وعده های غذایی از فنجان های سیپی آب بنوشند، اما آب یا شیر را فقط برای وعده های غذایی مصرف کنند.
• زمانی که کودک دندان در آورد، آن ها را با یک مسواک نرم کودکانه دو بار در روز مسواک بزنید. از مقدار کمی خمیر دندان (اندازه یک دانه برنج) حاوی فلوراید استفاده کنید. وقتی کودکان 3 تا 6 ساله شدند می توانند از خمیر دندان به اندازه یک نخود استفاده کنند.
• والدین یا مراقبان کودک باید دندان های کودک را تا زمانی که بتوانند بدون کمک تمام دندان های خود را به طور کامل تمیز کنند مسواک بزنند. همچنین باید آن ها را زیر نظر بگیرند تا مطمئن شوند که خمیر دندان را تف می کنند.
• خمیر دندان را در زمانی که از آن استفاده نمی کنید دور از دسترس کودکان قرار دهید.
• ADA توصیه می کند که کودکان ظرف 6 ماه پس از رویش اولین دندان خود یا در سن 1 سالگی به دندانپزشک مراجعه کنند.
• والدین و مراقبان نباید از ظروف غذاخوری کودک استفاده کرده یا پستانک تمیز کودک را در دهان خود قرار دهند. هر دوی این اقدامات می توانند باکتری های ایجاد کننده پوسیدگی در بزرگسالان را به کودک منتقل کنند.
خلاصه
انجام مراقبت های مناسب دندانی از نوزادی تا بزرگسالی به فرد کمک می کند تا دندان ها و لثه های خود را سالم نگه دارد. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه، سیگار نکشیدن، رژیم غذایی سالم و معاینات منظم دندانپزشکی می تواند به افراد کمک کند از پوسیدگی، بیماری لثه و سایر مشکلات دندانی جلوگیری کنند. همچنین برای سلامت کلی آن ها مفید باشد.
منبع:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/324708#tips-for-kids
