تب دنگی (یا استخوان شکن) : علائم،تشخیص و درمان تب دنگی

آشنایی با تب دنگی

تب دنگی (تب استخوان شکن) و پشه آئدس از بحث های داغ این روزها هستند و بسیاری از افراد را به شدت نگران کرده است. ما می خواهیم به شما بگوییم این بیماری جای این همه نگرانی و ترس را ندارد و با مراقبت های شخصی و محیطی می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرده و یا در صورت ابتلا به درمان سریعتر کمک کرد. با تماشای ویدیو زیر می‌توانید آشنایی خوبی با این بیماری و روش‌های جلوگیری و درمان آن پیدا کنید

پشه آئدس چیست و چه خطری دارد

پشه های آئدس (Aedes) یک جنس از پشه ها هستند که به دلیل انتقال چندین عفونت ویروسی جدی شناخته شده اند. دو گونه مهم عبارتند از پشه آئدس اجپتی (Aedes aegypti) و آئدس آلبوپیکتوس (Aedes albopictus) .آن ها عمدتاً در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری هستند اما در آب و هوای معتدل نیز یافت می شوند.
به هر حال در روز های تابستان قرار داریم و بیشتر نقاط ایران گرم محسوب می شوند پس برای جلوگیری از ابتلا به تب دنگی یا در صورت ابتلا بهبودی سریع باید نکاتی که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد را رعایت کنیم.

ویژگی های پشه آئدس

شکل پشه آئدس چگونه است ؟ پشه های آئدس کوچک، تیره و دارای نشانه های سفید رنگ بر روی پا های خود و علامتی به شکل لیر در سطح بالایی قفسه سینه خود هستند.

پشه آئدس در آب های راکد مثل گلدان، لاستیک های کهنه، و هر ظرفی که آب را در خود نگه می دارد، زادآوری دارند. پشه های آئدس در صبح زود و اواخر بعد از ظهر بیشترین فعالیت را دارند اما می توانند در هر زمانی از روز نیش بزنند. بیماری هایی که توسط پشه های آئدس منتقل می شوند: تب دنگی، ویروس زیکا، چیکونگونیا، تب زرد و ویروس مایارو هستند.

علائم تب دنگی

بسیاری از عفونت های دنگی بدون علامت بوده یا علایم خفیفی را نشان می دهند اما در مواردی علایم شدیدتر بوده و گاهی باعث مرگ می شود. این علایم شامل موارد زیر است.

1. تب شدید (40 درجه سانتیگراد)
2. سردرد شدید که به دور حدقه چشم هم کشیده می شود.
3. تهوع
4. درد پشت چشم
5. درد مفاصل و عضلات
6. بثورات جلدی
7. خونریزی خفیف (مانند خونریزی از بینی، خونریزی لثه یا کبودی)

در صورتی که تب دنگی شدید (تب خونریزی دهنده دنگی/سندرم شوک دنگی) باشد (افرادی که برای بار دوم گزیده می شوند بیشتردر معرض خطر دنگی شدید قرار دارند) می تواند با علایم زیر خود را نشان دهد:

1. درد شدید شکم
2. استفراغ مداوم
3. تنفس سریع و پی در پی
4. خونریزی لثه
5. خستگی
6. بی قراری
7. خون در استفراغ یا مدفوع

این علایم در عرض 1 تا 2 هفته رفع می شود ولی گاهی ممکن است فرد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.

افراد چطور به تب دنگی دچار می شوند؟

دنگی عفونتی ویروسی است که با نیش پشه آئدس آلوده به انسان منتقل می شود. هنگامی که پشه یک فرد آلوده به ویروس دنگی را نیش می زند، ناقل آن می شود و می تواند از طریق نیش های بعدی ویروس را به افراد دیگر سرایت دهد.

چرخه انتقال ویروس دنگی به چه صورت است؟

در ابتدا پشه آلوده به ویروس دنگی فردی را نیش می زند. 4 تا 7 روز بعد از گزش فرد علایم تب دنگی را نشان می دهد. حالا اگر بیمار توسط پشه آئدس دیگری گزیده شود ویروس دنگی وارد دستگاه گوارش پشه می شود. ویروس سپس 8 تا 10 روز در روده های پشه باقی می ماند و از آنجا وارد بزاق آئدس می شود و این چرخه به همین صورت ادامه خواهد داشت.

تشخیص تب دنگی

تب دنگی از طریق ارزیابی بالینی شناسایی می‌شود و با استفاده از آزمایش‌های آزمایشگاهی مانند آزمایش خون که ویروس دنگی، اجزای آن یا آنتی‌بادی‌های تولید شده در پاسخ به عفونت را تشخیص می‌دهند، تأیید می‌گردد.

تب دنگی چطور درمان می شود؟

تا کنون هیچ داروی مشخصی برای درمان این بیماری یافت نشده است، بنابراین باید برای پیشگیری از ابتلا مراقبت‌های لازم را انجام داد. با این حال، برای کمک به بهبود سریع‌تر، پیشنهاداتی ارائه می‌شود:

• • استراحت و آبرسانی

استراحت کافی و مصرف مقدار زیادی مایعات بسیار مهم است.

• • تسکین درد

برای کاهش درد و تب، باید از استامینوفن استفاده شود. از مصرف آسپرین و دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن باید اجتناب شود، زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهند.

• • مراقبت‌های پزشکی

در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری شدن برای تزریق مایعات داخل وریدی، تزریق خون و دریافت مراقبت‌های ویژه باشد.

اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از نیش پشه آئدس

اقدامات احتیاطی شامل جلوگیری از نیش پشه، کنترل رشد و زاد و ولد پشه و اقدامات محافظتی در محیط زیست می باشد. برای جلوگیری از نیش پشه می توان از مواد حاوی دیت (DEET)، پیکاریدین یا روغن اکالیپتوس لیمو بر روی پوست استفاده کرد. باید پیراهن آستین بلند، شلوار بلند و جوراب و کفش پوشید. توصیه می شود در هنگام خواب از پشه بند استفاده کرد. بهتر است در زمان اوج فعالیت پشه ها (اوایل صبح و اواخر بعد از ظهر) در خانه ماند.
برای کنترل رشد پشه ها باید از تجمع آب در ظروف خالی مانند سطل ها، گلدان های گل و لاستیک های قدیمی جلوگیری کرد. زباله ها باید به طرز درستی دفن شوند. استخرهای آب باید به شدت تمیز نگهداشته شده و به درستی کلر زده شوند. توصیه می شود در آب های راکد از محصولات کنترل بیولوژیکی پشه مانند ماهی های پشه خوار استفاده کرد. همچنین باید از سم پاشی حشره کش ها استفاده شود. اقدامات محافظتی در محیط شامل استفاده از تهویه مطبوع برای دور نگه داشتن پشه ها از فضای زندگی و استفاده از توری های درب و پنجره برای جلوگیری از ورود پشه ها.