- کاربرد لیزر تراپی در پزشکی چیست؟
- لیزر درمانی برای چه مواردی استفاده می شود؟
- چه کسی نباید از لیزر درمانی استفاده کند؟
- چطور می توان برای لیزر تراپی آماده شد؟
- درمان با لیزر چطور انجام می شود؟
- انواع مختلف اعمال زیبایی با لیزر کدامند؟
- خطرات استفاده از لیزر کدامند؟
- مزایای لیزر درمانی کدامند؟
- بعد از لیزر درمانی چه اتفاق می افتد؟
کاربرد لیزر تراپی در پزشکی چیست؟
لیزر تراپی یک روش درمانی است که از نور متمرکز استفاده می کند. نور لیزر را می توان با طول موج های خاصی تنظیم کرد. در نتیجه می تواند دارای پرتو های قدرتمندی باشد. نور لیزر به قدری شدید است که می توان از آن برای شکل دادن الماس یا برش فولاد استفاده کرد.
لیزر کاربرد های زیادی در پزشکی دارد برای مثال به جراحان اجازه می دهد که با تمرکز بر یک ناحیه کوچک با دقت بالایی کار کنند و به بافت اطراف آسیب کمتری وارد کنند. اگر لیزر درمانی داشته باشید، ممکن است در مقایسه با جراحی سنتی درد، تورم و جای زخم کمتری را تجربه کنید. با این حال، می تواند گران بوده و نیاز به تکرار درمان داشته باشد.
بیشتر بخوانید – پیشگیری از سرطان پوست
لیزر درمانی برای چه مواردی استفاده می شود؟
درمان با لیزر برای موارد زیر استفاده می شود:
- برای کوچک یا نابود کردن تومور ها، پولیپ ها و خال یا ضایعات پیش سرطانی
- از بین بردن علائم سرطان
- دفع سنگ کلیه
- برداشتن بخشی از پروستات
- ترمیم شبکیه جدا شده
- بهبود بینایی
- درمان ریزش موی ناشی از آلوپسی یا پیری
- درمان درد، از جمله درد عصب کمر
لیزر ها می توانند اثر سوزانندگی یا آب بندی داشته باشند و ممکن است برای موارد ذکر شده استفاده شوند:
- برای بستن پایانه های عصبی به منظور کاهش درد بعد از جراحی
- برای سیل کردن یا بستن رگ های خونی تا خون از دست نرود
- بستن عروق لنفاوی برای کم کردن تورم و محدود کردن گسترش سلول های تومور
لیزر ها می توانند برای درمان اولین مراحل برخی سرطان ها همچون موارد زیر مفید واقع شوند:سرطان
- دهانه رحم
- آلت تناسلی مردانه
- واژن
- روده
- غیر سلول کوچک ریه
- پوست سلول بازال (کارسینیوم سلول بازال)
استفاده از لیزر تراپی برای درمان سرطان، درکنار دیگر درمان ها همچون جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی صورت می گیرد.
لیزر تراپی برای خدمات زیبایی نیز استفاده می شود از جمله:
- از بین بردن زگیل، خال، خال مادرزادی و لکه های خورشید
- از بین بردن موهای زائد
- کاهش چین و چروک، لک یا جای زخم (اسکار)
- پاک کردن خالکوبی
چه کسی نباید از لیزر درمانی استفاده کند؟
برخی از جراحی های با لیزر، همچون جراحی زیبایی پوست و چشم انتخابی هستند. برخی افراد به این نتیجه می رسند که خطرات احتمالی این جراحی ها بیشتر از فواید آن ها است. برای مثال ممکن است برخی شرایط پوستی و سلامتی فرد با جراحی با لیزر تشدید شود. همانند جراحی معمولی، در صورت پایین بودن میزان سلامتی فرد خطر عوارض افزایش می یابد.
قبل از تصمیم گیری برای هر نوع جراحی با لیزر با پزشک خود صحبت کنید. بر اساس سن، سلامت کلی، برنامه مراقبتی و هزینه جراحی لیزر ممکن است پزشک پیشنهاد کند که روش های جراحی سنتی را انتخاب کنید. برای نمونه اگر شما جوانی با سن کمتر از 18 سال هستید نمی توانید جراحی لیزیک چشم را انجام دهید.
چطور می توان برای لیزر تراپی آماده شد؟
بطوری برنامه ریزی نمایید که زمان آزاد کافی برای دوره بهبودی داشته باشید. همینطور کسی به همراه شما باشد تا بعد از عمل شما را به خانه برساند چرا که تا ساعت ها همچنان تاثیر بیهوشی و داروها در شما باقی است. ممکن است به شما توصیه شود که چند روز قبل از جراحی اقدامات احتیاطی مانند قطع مصرف دارو های تاثیر گذار بر لخته شدن خون، مانند رقیق کننده های خون، را انجام دهید.
درمان با لیزر چطور انجام می شود؟
تکنیک های لیزرتراپی بر اساس کاری که باید انجام شود متفاوت است.
اگر هدف درمان یک تومور است می توان از یک آندوسکوپ (یک لوله باریک، انعطاف پذیر و روشن) برای هدایت لیزر و دیدن بافت داخل بدن استفاده کرد. آندوسکوپ از راه منفذ های بدن، مانند دهان وارد می شود. سپس جراح با استفاده از لیزر تومور را کوچک کرده یا آن را از بین می برد.
در روش های زیبایی لیزر ها معمولاً بصورت مستقیم بر روی پوست اعمال می شوند.
انواع مختلف اعمال زیبایی با لیزر کدامند؟
برخی از متداول ترین جراحی هایی با لیزر عبارتند از:
- جراحی انکساری چشم (که اغلب لیزیک نامیده می شود)
- سفید کردن دندان
- از بین بردن جای زخم، خالکوبی یا چین و چروک های زیبایی
- حذف آب مروارید یا تومور
از لیزر ها برای کاربرد های مختلفی استفاده می شود. برای مثال از لیزر های دی اکسید کربن برای برش های سطحی استفاده می شود. این نوع لیزر ها اغلب برای سرطان های سطحی مانند سرطان پوست مورد استفاده قرار می گیرند.
لیزر آرگون نیز برای برش های کم عمق و برای فعال کردن دارو های حساس به نور (که با نور فعال می شوند) در درمان فتودینامیک استفاده می شود. این نوع درمان سرطان، نور را با شیمی درمانی ترکیب می کند تا سلول های سرطانی بیشتری را از بین ببرد.
لیزر یاگ می تواند در امتداد فیبر های نوری حرکت کند. این نوع لیزر در گرما درمانی بینابینی القاء شده توسط لیزر (یک نوع درمان سرطان) استفاده می شود.
لیزر درمانی کم توان (LLLT) که لیزر درمانی سرد نیز نامیده می شود، از نور لیزری استفاده می کند که برای طول موج های بین 600 تا 980 نانومتر تنظیم شده است. این نوع لیزر برای انجام جراحی های کوچک و تقویت بازسازی بافت استفاده می شود.
خطرات استفاده از لیزر کدامند؟
لیزر درمانی خطراتی را به دنبال دارد. در درمان پوست این ریسک ها شامل موارد زیر است:
- خون ریزی
- عفونت
- درد
- ماندن جای زخم
- تغییر رنگ پوست
همچنین ممکن است تاثیر درمانی لیزر دائمی نباشد و نیاز باشد که جلسات درمان تکرار شوند.
برخی از جراحی های با لیزر در شرایطی انجام می شود که بیمار تحت بیهوشی عمومی باشد. پس خطرات مختص خود را خواهد داشت که شامل موارد زیر است:
- پنومونی (سینه پهلو)
- گیجی بعد از به هوش آمدن
- حمله قلبی
- سکته
در اینجا باید اشاره کنیم که برخی از درمان های با لیزر هزینه بالایی دارند و برای همه در دسترس نیستند.
مزایای لیزر درمانی کدامند؟
لیزرها نسبت به ابزار جراحی سنتی دقیق تر بوده و برش های انجام شده با لیزر کوچکتر و کم عمق تر هستند. این مزیت می تواند باعث آسیب کمتر به بافت شود.
زمان لازم برای انجام جراحی با لیزر کوتاه تر از جراحی های سنتی است و اغلب می تواند به صورت سرپایی انجام شوند. همچنین نیازی نیست که شب را در بیمارستان بگذرانید و در صورتی که نیازی به بیهوشی عمومی باشد مدت آن کمتر خواهد بود.
افراد تمایل دارند در درمان با لیزر زمان بهبودی کوتاه تری را داشته باشند و درد و تورم و اسکار کمتری را نسبت به جراحی های سنتی تجربه کنند.
بعد از لیزر درمانی چه اتفاق می افتد؟
بهبودی بعد از جراحی لیزر مشابه جراحی معمولی است. شما به چند روز استراحت بعد از جراحی نیاز دارید و باید تا زمانی که ناراحتی و تورم از بین نرفته از دارو های مسکن ضد درد بدون نسخه استفاده کنید.
روند بهبودی بر اساس نوع درمان دریافتی و اینکه چه مقدار از بدن تحت تاثیر درمان بوده می تواند متفاوت باشد.
توصیه های پزشک خود را به دقت رعایت کنید. برای مثال اگر جراحی پروستات داشته اید شما باید از سوند ادرار استفاده کنید که به شما کمک می کند تا به درستی ادرار کنید.
اگر از لیزر بر روی پوست خود استفاده کرده اید ممکن است در اطراف محل درمان تورم، سوزش و خارش را تجربه کنید. پزشک شما ممکن است از یک پماد استفاده کند و توصیه کند که محل را طوری بپوشانید که در معرض هوا و آب نباشد.
در دو هفته اول پس از درمان، حتما موارد زیر را انجام دهید:
- از دارو های بدون نسخه برای درد استفاده کنید، مانند ایبوپروفن (ادویل) یا استامینوفن (تیلنول).
- محل را به طور مرتب با آب تمیز کنید.
- از پماد هایی مانند وازلین استفاده کنید.
- کمپرس یخ قرار دهید.
- از کندن هرگونه زخمی خودداری کنید.
تا هنگام بهبودی کامل، در صورت تمایل می توانید از لوازم آرایشی برای پوشاندن قرمزی قابل توجه استفاده کنید.
