خطای پزشکی، یکی از بدترین اتفاقاتی است که هیچ پزشک و یا ارائه دهنده خدمات پزشکی نمی خواهد با آن روبرو شود. اکثر متخصصان درمانی، مددجویان و بیماران می دانند که پزشکان انسان هستند و گاهی اوقات مرتکب اشتباه می‌شوند. اکثر آنها اقداماتی را برای اطمینان از کاهش خطاهای پزشکی و افزایش دقت کار در تمام جنبه‌های مراقبت از بیمار انجام می‌دهند. پرونده الکترونیک سلامت نقش مهمی در کاهش خطاهای پزشکی از جمله تداخل داروی تجویز شده دارد.
متأسفانه، سالانه هزاران نفر، انواعی از خطا های پزشکی و حتی مرگ های قابل پیش‌گیری را تجربه می کنند. طبق مطالعه اخیر در دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا، در حال حاضر خطا های پزشکی سومین عامل مرگ و میر در ایالات متحده است. بر اساس داده های جمع‌آوری‌شده در طول مطالعه هشت ساله، به صورت نگران کننده ای، اشتباهات پزشکی سالانه باعث مرگ حدود ۲۵۰،۰۰۰ نفر می‌شود.
مطالعه دیگری توسط مرکز کنترل و پیش‌گیری بیماری های ایالات متحده (CDC) تاکید دارد که عوارض جانبی دارو به تنهایی بیش از ۳ میلیارد دلار در سال هزینه در بر دارد. از سال ۲۰۱۴، عوارض جانبی دارو ششمین علت مرگ و میر بوده است.
امروزه، تمرکز بر روی تشخیص خطا های بالقوه قبل از وقوع آن ها است، به ویژه خطا های دارویی که می توان از طریق تلفیق دارویی از وقوع آن ها جلوگیری کرد.
نقس سیستم‌های پرونده الکترونیک سلامت (EHR)
سیستم های EHR امروزی از هوش مصنوعی خودکار پشتیبانی و گاهی اوقات فایل های حجیم مراقبت از بیمار را غربال می‌کنند. تا چندی پیش، ممکن بود یک بیمار مبتلا به یک بیماری مزمن پرونده کاغذی متشکل از صد ها صفحه داشته باشد. امروزه، یک سیستم EHR می‌تواند به سرعت داده ها را برای تجزیه و تحلیل نسخه های فعلی و گذشته، تست های آزمایشگاهی، برنامه های درمانی، تشخیص ها، رویه های پزشکی و حتی غذاهایی که بیمار باید در هنگام مصرف برخی دارو های خاص، قبل یا بعد از هر اقدام پزشکی، از خوردن آن ها اجتناب کند را نیز غربال نماید.
این آمار تأکید می‌کند که اکثر این خطا های پزشکی ناشی از عدم نگرانی، بی‌توجهی، یا تخلف آشکار از سوی پزشکان نبوده، بلکه اغلب از فقدان ارتباطات و دسترسی به پرونده ها و سوابق پزشکی کامل نشات گرفته است.
توسعه فناوری های پرونده الکترونیکی سلامت و پرونده الکترونیکی پزشکی می‌تواند از طریق مراقبت هماهنگ‌تر، با به اشتراک گذاری داده ها و دسترسی فوری هر یک از اعضای تیم مراقبت های بهداشتی بیمار، به کاهش خطا های پزشکی کمک کند.
رایج ترین خطای پزشکی چیست؟
در زمان مراقبت از بیماران خطا هایی رخ می دهد. یکی از رایج ترین آنها خطای دارویی است که با مراجعه به بیش از یک پزشک، خطر بروز آن افزایش می یابد. این امر به ویژه در مراقبت از بیماری که چندین تیم یا متخصص او را می بینند رایج است. همچنین اغلب این خطا ها از پنهان کردن عمدی اطلاعات توسط بیمار وعدم افشای این حقیقت که توسط چند پزشک معاینه شده است، نشات می گیرد.
آن قدرها هم که بسیاری از ما فکر می کنیم، صحبت از اشتباهات دارویی، دوز های اشتباه، تداخل با سایر دارو ها (تجویز شده یا بدون نسخه)، یا تجویز سهوی داروی اشتباه، غیر معمول نیست. خبر خوب این است که می توان از بسیاری از این خطا ها جلوگیری کرد.
بیشتر بخوانید – سلامت الکترونیک به چه معناست و چرا اهمیت دارد؟
جلوگیری از انواع خطاهای تجویز دارویی با EHR
فن‌آوری‌های EHR می‌توانند با علامت‌گذاری تداخلات دارویی بالقوه و یا واکنش های نامطلوب، به پیش‌گیری از خطا های پزشکی کمک کنند. اکثر خطا های تجویز دارو ناشی از موارد زیر است:
- تجویز دارو هایی که با سایر دارو ها تداخل دارند (نسخه ای یا بدون نسخه)
- استفاده از برخی غذا های رایج در حین مصرف یک داروی خاص
- تجویز دارو برای بیماری که حساسیت دارد یا واکنش نامطلوبی به آن داشته است
- عدم شناخت کامل و مد نظر قرار دادن عوارض جانبی خطرناک بر اساس سابقه پزشکی یک بیمار خاص
- خطا در دوز دارو
برخی از ویژگی های سیستم EHR می تواند در مورد تداخلات دارو با غذا یا دارو با دارو هشدار دهد و بر اساس اسناد موجود آلرژی یا واکنش نامطلوب به دارو ها را دوباره بررسی کند. همچنین می تواند به پزشکان یا سایر اعضای تیم مراقبت کمک کند تا به سرعت در مورد هر دارو، عوارض جانبی و یا موارد منع مصرف آن تحقیق کنند. چنین سیستم هایی اغلب فرمول هایی را برای دوز و تجویز استاندارد و تایید شده دارو های خاص ارائه می دهند.
داده های اخیر نشان می دهد که ابزار ها و گزینه های تلفیقی در سیستم های EHR می توانند خطا های دارویی را تا بیش از 50٪ کاهش دهند. برخی از این سیستم ها که توسط بیمارستان ها استفاده می‌شوند، از مزیت اسپیلیت اسکرین (تقسیم صفحه نمایش) استفاده می‌کنند. آن ها دارو های قبل از پذیرش را فهرست می‌کنند و آنها را از نظر تداخلات احتمالی یا واکنش های جانبی خطرناک با داروهای جدید تجویز شده برای درمان فعلی مقایسه می‌کنند.
سیستم های EHR خطاهای پزشکی را در مورد خدمات پیش گیرانه کاهش می دهند
با توجه به تغییر قوانین در مراقبت های بهداشتی و کمبود مراقبت های پزشکی در بسیاری از مناطق، پزشکان باید تعداد بیشتری از بیماران را معاینه کنند. با استفاده از نمودار های کاغذی، پیگیری خدمات پیشگیرانه حتی برای یک بیمار نیز سخت است، چه رسد به صدها بیمار در یک منطقه جغرافیایی.
با استفاده از یک سیستم EHR، پزشکان به طور مداوم در مورد نظارت و مراقبت های بعدی به روز می شوند. یادآوری خودکار خدماتی مانند ماموگرافی، واکسن سالانه آنفولانزا و واکسیناسیون اطفال می تواند به کاهش تعداد بیمارانی که نادیده گرفته می شوند، کمک کند. بیمارانی که مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت هستند باید به‌دقت ردیابی، نظارت و پیگیری شوند تا به موقع مداخلاتی انجام شود که از پروتکل‌های درمانی خاصی که توسط مقررات دولتی تعیین شده است، پیروی می کنند.
پزشکانی که از سیستم EHR استفاده می کنند اغلب می توانند هشدار های مکرر را برای بیماران خاص تنظیم کنند. برای اطمینان از در دسترس بودن این گزینه، به دنبال سیستمی باشید که گزینه های قابل تنظیم یا سفارشی‌سازی را فعال می‌کند.
کاهش آزمایش های تکراری و جلوگیری از عدم توجه به آزمایشات مهم
انجام آزمایش تکراری نه تنها نرخ هزینه ای که بیمه پرداخت می کند را بالا می برد، بلکه می‌تواند باعث سردرگمی بیماران شود و در نتیجه آزمایش های مهم و حیاتی بیماران مورد توجه قرار نمی گیرد. این موضوع عمده نگرانی پزشکان است. یک سیستم EHR قادر به ردیابی مشاوره ها، آزمایش ها، ارجاعات و نتایج آزمایشگاهی است که به کاهش خطا های پزشکی در این زمینه کمک می کند. نرم‌افزار EHR می‌تواند آزمایش های در حال انجام و تکمیل شده آزمایشگاه را بررسی کند و مشخص کند که آیا نتایج در محدوده طبیعی قرار دارند یا نه و اطمینان حاصل کند که هیچ چیزی از قلم نیافتاده است.
