مراقبتهای بارداری به مراقبتهای پزشکی در دوران بارداری گفته میشود. در هر “چکاپ بارداری” یا معاینه، وضعیت سلامت مادر و کودک در حال رشد، ارزیابی میشود. به محض این که متوجه شدید باردار هستید، به پزشک زنان مراجعه کنید تا اولین چکاپ بارداری تان هر چه سریعتر انجام شود. با چکاپهای به موقع، به بارداری سالم و تولد کودک سالم و کامل، کمک میشود.
چکاپ بارداری چه اهمیتی دارد؟
چکاپ و مراقبت های بارداری برای اطمینان یافتن از سلامت و رشد طبیعی جنین، لازم است. یادتان باشد حتی اگر احساس میکنید کاملا سالم هستید باز هم باید چکاپ بارداری خود را انجام بدهید.
تولد کودک کامل به این معنی است که زمان تولد کودک بین 39 هفته (یک هفته پیش از زمان موعود) تا چهل هفته و شش روز (یک هفته پس از زمان موعود) به دنیا بیاید. کامل بودن مدت بارداری به این معناست که کودک فرصت کافی برای رشد کامل داشته است و هر آنچه برای رشد در داخل رحم مادر نیاز داشته است دریافت کرده است.
چند وقت یک بار باید برای چکاپ بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر زنان باردار باید طبق برنامه زیر برای معاینه مراجعه کنند:
- هفته 4 تا 28 بارداری – هر چهار هفته یک بار (ماهی یک مرتبه)
- هفته 28 تا 36 بارداری – هر دو هفته یک بار (دو مرتبه در ماه)
- هفته 36 تا 41 بارداری – هر هفته یک بار
اگر عوارضی در دوران بارداری داشته اید ممکن است لازم باشد دفعات بیشتری به پزشک مراجعه کنید. در معاینات میتوانید همسر خود را نیز همراه ببرید تا در جریان کامل وضعیت شما و کودک قرار گرفته و از شما پشتیبانی کند.
اولین چکاپ بارداری
آماده باشید که با پزشک در مورد موارد زیر صحبت کنید:
- اولین روز آخرین قاعدگی
- وضعیت سلامت خود (مثلا افسردگی، دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن را باید به اطلاع پزشک برسانید)
- داروهایی که مصرف میکنید (همه داروها از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، مکملها و ویتامینها و داروهای گیاهی) . توجه داشته باشید بعضی از داروها ممکن است به بارداری آسیب برساند بنابراین ممکن است لازم باشد مصرف آنها متوقف شده یا با داروی دیگری جایگزین شود.
- سابقه بارداری
- مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر و تفریحی و داروهای غیر قانونی
- وضعیت ایمنی در خانه و محل کار (از جمله مواد شیمیایی که با آنها سر و کار دارید)
در اولین چکاپ بارداری چه اتفاقی می افتد؟
معمولا اولین چکاپ باردای طولانی ترین معاینه است و سوالات زیادی راجع به سلامتی تان پرسیده میشود. معاینه بدنی انجام میشود و وزن و قد تان اندازه گیری میشود تا تغییر وزن و سرعت وزن گیری در طول بارداری محاسبه شود. فشار خون هر مرتبه انازه گیری میشود.
آزمایش خون از شما گرفته میشود تا مشخص شود آیا عفونت خاصی مثل هپاتیت، ایدز و غیره دارید یا نه. همچنین برای تعیین نوع گروه خونی و احتمال کم خونی این کار لازم است. فاکتور Rh نیز باید مشخص شود. Rh پروتئینی است که در گلبولهای قرمز خون بیشتر مردم وجود دارد. اگر در خون شما وجود نداشته باشد اما در خون کودک وجود داشته باشد، ممکن است منجر به بیماری Rh در کودک شود. درمان در بارداری از بروز این بیماری جلوگیری میکند. فشار خون و آزمایش ادرار نیز به تشخیص مشکلات جدی مثل پره اکلامپسی کمک میکند. معاینه لگن و پاپ اسمیر نیز انجام میشود تا از سلامت مادر اطمینان حاصل شود. ممکن است توصیه شود واکسن آنفلوانزا یا واکسن دیگری نیز دریافت کنید. زمان زایمان تخمین زده میشود. سونوگرافی برای تایید بارداری و سن کودک انجام میشود. احتمالا ویتامینهای بارداری مانند اسید فولیک برایتان تجویز میشود. همچنین در مورد آزمایشهای بارداری خاصی مثل آزمایش ژنتیک ممکن است صحبت شود.
در چکاپ های بعدی بارداری چه کاری انجام میشود؟
جلسات معاینه بعدی کوتاهتر هستند. اندازه گیری وزن، فشار خون و وضعیت سلامت عمومی هر جلسه انجام میشود. ضربان قلب کودک بررسی میشود. این کار از حدود 10 تا 12 هفتگی بارداری انجام میشود. شکم برای بررسی میزان رشد کودک معاینه و اندازه گیری میشود. ممکن است ازمایشهایی برای بررس کودک انجام شود. مثلا در 18 تا 20 هفتگی بارداری سونوگرافی انجام میشود و جنسیت تعیین میشود. در سونوگرافی میزان مایع آمنیوتیک مشخص میشود. از 24 تا 28 هفتگی غربالگری گلوکز انجام میشود تا مشخص شود دیابت بارداری دارید یا نه. در هفته 35 تا 37 آزمایشی برای بررسی استرپتوکوک گروه ب انجام میشود. حرکات کودک تحت نظر قرار میگیرد و پزشک از شما در مورد حرکت کردن و لگد زدن کودک و دفعات آن سوال میکند. معاینه لگن نیز انجام میشود تا تغییرات دهانه رحم مشخص شود.
